خط (فقه)خط به معناي نشانه‌اى ممتد و باريك بر روى يك سطح و همچنين به معناي نوشته مي‌باشد. از خط به معناى نخست به مناسبت در باب صلات به كار رفته است و از خط به معنای دوم در بابهایی نظیر طهارت، صلات، وصیت، قضاء و شهادات سخن گفته‌اند. ۱ - استحباب گذاشتن حائل در مسير نمازگزارکسی که در مسیر آمد و شد مردم نماز می‌گزارد، مستحب است پیش روی خود حائلی قرار دهد، هرچند با کشیدن خطی بر روی زمین. [۱]
البيان، ص۱۳۳.
۲ - مس خط قرآن بدون طهارتمس نوشته قرآن بدون طهارت حرام، و در صورت نجس شدن، ازاله نجاست از آن واجب است. [۲]
مصباح الهدى، ج۲، ص۴۳-۴۴.
[۳]
مصباح الهدى، ج۳، ص۱۵۲-۱۵۳.
۳ - نماز خواندن در برابر خطنمازگزاردن در برابر نوشته‌ای که خطوط آن نمایان است کراهت دارد. [۴]
جامع عباسى، ص۳۵.
۴ - اعتبار دست‌نوشته در مسائل حقوقيدر مسائل حقوقی و کیفری دست‌نوشته، اعتباری ندارد، مگر آنکه از قراینی برای قاضی علم به صحّت مضمون آن حاصل شود. از این رو، بر نوشته‌ای که به عنوان وصیت از میّتی پیدا شود، اثری مترتّب نمی‌گردد، مگر آنکه از طریقی برای قاضی علم به درستی آن پیدا شود. [۵]
العروة الوثقى، ج۵، ص۶۷۰.
همچنین حکمی که به صورت دست‌نوشته، توسط قاضی‌ای برای اجرا به قاضی‌ای دیگر اعلام می‌شود فاقد اعتبار است، مگر آنکه قاضی دوم با قراینی علم به صدور آن از قاضی نخست پیدا کند. [۸]
تكملة العروة الوثقى، ج۳، ص۲۷.
۵ - شهادت با تكيه بر نوشتهکسی نمی‌تواند بر رخدادی که آن را به یاد ندارد، صرفاً با تکیه بر نوشته و مهر و امضای خود شهادت دهد مگر آنکه شخص عادل دیگری او را تأیید کند و مدّعی نیز فردی مطمئن باشد، که در این صورت، گروهی، شهادت دادن بر پایه نوشته و امضا را نافذ دانسته‌اند، هرچند شهادت‌دهنده، اصل رخداد را به یاد نداشته باشد. ۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۳، ص۴۶۶-۴۶۷. |